YETKİNLİK VE MESLEKİ GELİŞİM

Mesleki Uzmanlık:

Günümüzde bilim ve teknoloji baş döndüren bir hızla ilerlemektedir. İçinde bulunduğumuz çağda okulda ya da herhangi bir kursta öğrenilen bir konu, güncelliğini daha çabuk yitirmektedir. Okullar, artık sadece bilgiyi değil, bilgiye nasıl ulaşacağını öğretmektedir. Elektronik ortamdaki aramalarla ulaşabileceğinizi sandığınız bilgi ise, gerekli altyapıya sahip değilseniz, sizi çok yanlış ya da çok eski bilgiye götürebilmektedir.

Orta çağdan rönesansa ve ondan sonra bu güne kadar gelişime baktığımızda, bir bilim adamı hem tıp, hem biyoloji hem de fizik alanında uzmanlaşmış sayılabiliyordu. Tarihte bunun onlarca örneğini bulabiliriz. Bilim ve teknoloji geliştikçe, uzmanlaşma farklılaşıyor, farklı meslekler ortaya çıkmaya başlıyor. Bu gün geldiğimiz noktada ise, tıpta gördüğümüz farklı uzmanlık alanlarına dağılım olgusu, hemen hemen tüm mesleklerde ortaya çıkmıştır. Kendi sektörümüzden örnek vermek gerekirse, maden mühendisliği önce işletme ve cevher zenginleştirme ağırlıklı eğitim veren okullara ayrıldı. Bu konuda başka bir adım ise, bir üniversitemizin Cevher Hazırlamayı Maden Mühendisliğinden Cevher hazırlama Mühendisliği olarak ayırması oldu. Bunu jeoloji ve hidrojeoloji alanında da gördük. Daha sonra mesleklerde bile, farklı uzmanlık alanları oluştuğu görüldü. Örnek olarak maden mühendisleri için sadece Maden İşletmeci ya da sadece Cevher hazırlamacı değil, bunların da altındaki uzmanlıklar aranır hale geldi. Kömür işletmesinde uzun yıllar çalışanın metal veya mermerde işletmelerinde istihdam edilmesi zor olmaya başladı. Jeoloji için daha da farklılaştı. Maden jeolojisi dediğimiz ekonomik jeoloji ile diğer jeoloji alanları bir birinden daha keskin bir şekilde ayrılırken, sonra maden bazında, bunun da altında arama, veri tabanı yönetimi ve kaynak tahmini gibi yeni uzmanlık alanları oluştu.

Yani lisans eğitimini tamamlamak, hatta yüksek lisans dahi yapmış olmak, Mesleki Gelişiminin tamamladığı anlamına gelmiyor, çünki mesleki gelişim süreklilik istiyor.

Yetkinlik:

YERMAM üyesinin Profesyonel üye olması; mesleki uzmanlık alanınında 7 yıllık fiili tecrübe, mesleki gelişiminde gösterdiği performans ve iki Profesyonel Üyenin referansı ile mümkün olmaktadır. Bu durum, üyenin Mesleki Gelişiminin yeterli düzeye geldiğini ve artık UMREK Yetkinliği için aday olabileceğini göstermektedir. Ancak, profesyonel üyeden beklenen, mesleki gelişiminin sürmesidir. UMREK Yetkin Kişisi, bu ünvanı aldıktan sonra, her yıl mesleki gelişimi için yaptığı faaliyetleri göstererek belli bir puanı doldurmadığı takdirde, Yetkin Kişiliği askıya alınmakta, tekrarında ise iptal edilmektedir. Aidatların düzenli olarak ödenmesi ise önemli koşullardan bir diğeridir.

Üyenin ve Profesyonel üyenin de UMREK Yetkin Kişi’liği öncesi, özgeçmişindeki değişiklikleri, mesleki gelişimini YERMAM veri tabanına ileterek, gelişimini göstermesi, ileride sahip olacağı UMREK Yetkin Kişiliği ünvanı için yararlı olacaktır.

Mesleki Gelişim:

Lisans ve lisansüstü eğitimler tabiiki Mesleki Gelişimin ana temelleridir. Bitirme projesi sunumu, yüksek lisans ve doktora sunumları, üniversite eğitimi esnasında yapılan gerçek stajlar, bitirme projeleri, dersler için yapılan araştırmalar ve raporlar, AR-GE projelerinde yer almak, katılım sağlanan seminerler, konferanslar, kongreler, yüksek lisans ve doktora için verilen sunumlara katılmak, meslek örgütlerinin mesleki etkinliklerine öğrenci üye statüsü ile katkı koymak, Mesleki Gelişim için yapılan faaliyetlerden olacaktır.

Doktora, doçentlik ve profesörlük gibi aşamalar Mesleki Gelişimin akademik yanıdır. Bu aşamada verilen dersler, yürütülen projeler, yapılan yayınlar, organizasyonunda bulunulan kongre ve sempozyumlar, öğrencilere yapılan mentorluk faaliyetleri, doktora ve üst akademik seviyede danışman olmak ilk anda akla gelen faaliyetlerdir. Buna onlarca madde ilave edebilmek mümkündür.

Mesleki Gelişimin örgün eğitimden sonra sürmesi gerekliliği herkes tarafından kabul edilmektedir. Çalışmak istediğiniz alanda ihtiyacınız ortaya çıktıkça, bilgisayar kursları, diksiyon kursları gibi çok farklı kurslar gündeme gelmektedir. Aslında ehliyet kursu bile Mesleki Gelişim için bir gösterge olarak kabul edilebilir. Çünki günümüzde ehliyeti olmayan, aktif olarak araç kullanmayan bir profesyonelin istihdam edilmesi çok zordur. Günümüzde bilgisayarın ve buna bağlı olarak başta ofis programları olmak üzere, coğrafi bilgi sistemleri uygulamalarının ve bir çok farklı programın kullanılmadığı alan kalmamıştır. Bunların öğrenilmesi diğer bir zorunluluktur.

Mesleki gelişim, alınan eğitim, yapılan yüksek lisans, ücreti ödenerek katılım sağlanan ya da ücretsiz sunulan seminer ve kurslarla sınırlı değildir. Yayınlanan bir inceleme yazısı, makale, kitapçık, hazırlanan bir broşür de mesleki gelişimi gösteren bir aktivite olacaktır. Bunun mutlaka sürekli mesleki gelişim puanı daha yüksek olan “Bilimsel indeks”lere kayıtlı, ya da hakemli bir dergi olması gerekmez. Örnek olarak yerbilimleri ve madencilik sektörüne hitap eden bir dergi ya da konuyla alakalı popüler bir dergide yayınlanacak bir makale dahi mesleki gelişimin bir parçası olacaktır.

Uluslararası, özellikle gelişmiş ülkelerde yaygın olan mentorlük uygulaması mesleki gelişimle ilgili önemli ve yararlı faaliyetlerden biridir. Profseyonel üye veya UMREK Yetkin Kişisinin, mesleğini seven, severek yapmak isteyen öğrenci veya genç arkadaşına yol göstermesi, mesleki gelişiminde rehberlik yapması Mesleki Gelişimin en çok puanı hak eden etkinliklerinden biri sayılmalıdır.

Çalışma hayatında ise, mesleki gelişim denince, akla bir eğitime katılmak, seminere gitmek gelmemelidir. Yapılan bir iş toplantısı, okunan bir mesleki dergi ya da kitap, katıldığınız bir komisyon toplantısı dahi mesleki gelişim faaliyetine örnek olacaktır. Uluslararası normlardaki “mesleki gelişim” etkinliklerini açıklayan grafikler bulunmaktadır.

Sosyal yaşam ve hobilerin mesleki gelişimdeki rolü, yerbilimleri profesyonellerinin meslekleri ya da uzmanlıkları ile ilgili hobileri dahi mesleki gelişimin bir parçası olabilir. Örneğin, hobi olarak, fotoğraf çeken, resim yapan, maden sahalarında trekking yapan, yarı kıymetli taş toplayan, ya da madencilik, yerbilimleri, kristal, mineral pulları kollaeksiyonu yapan, madencilikle ilgili obje, eski fotoğraf, belge toplayan,bu konuda okuyan, araştıran, bunun için seyahat eden, arazide günlerce dolaşan, belki bu konuda küçük bir sergi açan, ya da bu konuda bir sergiyi ziyaret eden ve belki de gördüklerini paylaşan bir profesyonelin mesleki gelişiminin bir parçası olarak düşünülebilir. Madenciliği konu alan filmler ve diğer gösteri sanatları, edebi kitaplar ve monografiler de bunun parçası olacaktır. MTA ve Zonguldak Maden Müzelerini görmek, fuar ve sergi ziyeret etmek, sadece boş vakit eğlencesi sayılmamalı, aynı zamanda burada harcanan vakitler sürekli mesleki gelişimin bir parçası olarak değerlendirilmelidir.

Özgeçmiş ve Mesleki Gelişim Belgeleri:

YERMAM Profesyonel Üyeliği için, adaydan beklenen, sıradan bir iş başvurusu ya da YERMAM üyeliği için hazırlanmış bir özgeçmiş (CV) ve belgeler değildir. Üyenin aday olacağı UMREK Yetkin Kişi’liğinde sahip olacağı yetkinliğini gösterecek, ve kanıtlayacak bilgi ve belgeleri içeren kapsamlı bir anlatı olmalıdır. Özgeçmişi, adayın mesleki gelişime açık olduğunu ve sürekli olarak mesleki bakımdan gelişim gösterdiğini açık açık göstermelidir. Detaylı özgeçmişte (CV) verilecek bilgiler ve Mesleki Gelişim Belgeleri şunlar olabilir:

Üye Olunan Kurumlar:

  • Meslek Odası
  • Dernek,
  • Birlik,
  • Sendika,
  • Platform,
  • Komisyon,
  • Komite
  • Öğrenci kulübü,

Katılınan Etkinlikler (Öğrenci, Dinleyici, Konuşmacı, Düzenleyen olarak):

  • Eğitim (Üniversite ve akademik),
  • Seminer,
  • Kurs (yabancı dil, bilgisayar, diksiyon, kişisel gelişim, ehliyet v.b.),
  • Sempozyum,
  • Konferans,
  • Kongre,
  • Genel Kurul,
  • Açık Oturum
  • Mesleki Toplantı
  • Çalıştay,
  • Forum,
  • Komisyon toplantısı.

Eklenecek belgeler şunlar olabilir:

  • Diploma,
  • Mezuniyet Belgesi,
  • Okul çıkış belgesi,
  • Transkript,
  • Sertifika (MEB veya MEB onaylı kurum tarafından verilir)
  • Ödül
  • Ehliyet,
  • Katılım Belgesi,
  • Üyelik Belgesi ya da Üyeliğe Kabul Yazısı,
  • Toplantı Katılım Listesi (yoklama tutanağı),
  • Toplantı Tutanağı (Toplantıya katıldığını gösterir,ü),
  • Takdir veya Teşekkür Yazısı,
  • Medyada hakkında ya da projesi ile ilgili çıkan bir haber, değerlendirme,
  • Bilet,
  • Davetiye,
  • Uzmanlığı ile ilgili olarak hazırladığı
    • Kitap,
    • Rapor,
    • Görüş bildiren not,
    • Proje (Proje ve/veya sahibinin gizlilik ilkesine saklı kalarak),
    • Fizibilite,
    • Maden Arama Sonuçları, Kaynak veya Rezerv Raporları,
    • Makale,
    • Yazı,
    • Toplantı notu veya tutanağı.